Aktualności

Obchody 95. rocznicy III Powstania Śląskiego

Data publikacji 04.05.2016

Konferencja naukowa, projekcje filmów, uroczysta Msza Św., koncert i wspólne śpiewanie - w taki sposób mieszkańcy województwa śląskiego obchodzili 95. rocznicę wybuchu III Powstania Śląskiego. Uroczystości odbywały się w Katowicach, Świętochłowicach, oraz Sosnowcu.

W uroczystościach na zaproszenie organizatorów wzięła udział delegacja Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939 r. na czele z Prezes Teresą Bracką.

Rocznicowe wydarzenia zorganizowały Muzeum Śląskie w Katowicach i Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach.

28 kwietnia odbyła się konferencja "95 lat refleksji nad Powstaniami Śląskimi. Fakty a pamięć - prolog do obchodów 100-lecia Powstań Śląskich".

Główne uroczystości rocznicowe odbyły się 2 maja 2016 roku - od samego rana do późnego wieczoru. Delegacja Zarządu Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939 r. przed południem złożyła kwiaty i znicze na terenie Katowic przed Grobem Policjanta Polskiego oraz na grobach: Wojciecha Korfantego, Arki Bożka, Ks. Karola Woźniaka oraz w kwaterze Powstańców Śląskich na cmentarzu w Katowicach - Szopienicach.

W Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach odbyła się się „Mobilizacja do obchodów 95. Rocznicy III Powstania Śląskiego”. Wśród atrakcji znalazły się m.in. pokaz musztry, czyszczenie, składanie i ekspozycja broni, jak wyznaczać azymut i czytać wojskowe mapy, można było również obejrzeć dioramy przygotowane przez stowarzyszenia i grupy rekonstrukcyjne. Dla uczestników "Mobilizacji" wystąpił Zespół Pieśni i Tańca "Śląsk".

Wieczorem w Kościele pw. Św. Jadwigi Śląskiej w Katowicach - Szopienicach Metropolita Katowicki ab dr Wiktor Skworc przewodniczył uroczystej Mszy Św. za Ojczyznę. Na placu przed Pomnikiem Powstańców Śląskich w Katowicach zorganizowano wspólne śpiewanie z Zespołem Pieśni i Tańca "Mały Śląsk", po którym rozpoczeły się oficjalne obchody z udziałem kompanii honorowej, wystawionej przez 34. Dywizjon Rakietowy Obrony Powietrznej Wojska Polskiego w Bytomiu.

Ok. godz. 21.30 uroczystości przeniosły się na tereny Muzeum Śląskiego w Katowicach. 
Tam została zaprezentowana plenerowa instalacja multimedialna "Ten dwudziesty pierwszy roczek" - wykorzystująca materiały propagandowe z okresu plebiscytu, pieśni oraz wywiady z weteranami Powstań Śląskich.

Ponadto na terenie Muzeum Śląskiego były wyświetlane filmy związane z rocznicą - „Słoneczko jasne zza czarnych gór” w reż. Antoniego Halora, w którym wystąpili byli powstańcy, oraz "Wojsko Polskie wstępuje na Śląsk" w reż. Wojciecha Sarnowicza, pokazującego mało znane materiały zdjęciowe i dokumentalne. Zainteresowani sylwetką Wojciecha Korfantego mogli obejrzeć fabularyzowany dokument "W pogardzie i chwale. Wojciech Korfanty" zrealizowany przez Aleksandrę Fudalę i Macieja Muzyczuka.

Zwieńczeniem rocznicowych obchodów był koncert "Polska w Hołdzie Powstańcom Śląskim", który odbył się 3 maja 2016 roku przed Urzędem Miejskim w Sosnowcu. W koncercie wzięli udział artyści reprezentujący różne pokolenia i gatunki muzyczne, m.in. zespoły "Dżem" i "Myslowitz" oraz Piotr Kupicha i Miuosh.

Tak było w roku 1921

III Powstanie Śląskie wybuchło w nocy z 2 na 3 maja 1921 roku. Było ostatnim z trzech zbrojnych zrywów polskiej ludności na Górnym Śląsku. Jego efektem było przyznanie Polsce znacznie większej części Górnego Śląska, niż zamierzano po przegranym przez Polskę plebiscycie, który miał rozstrzygnąć o przynależności tych ziem do Polski lub do Niemiec.

Na czele powstania stanął znany działacz społeczny i polityczny, a wcześniej komisarz plebiscytowy, Wojciech Korfanty. Walki trwały dwa miesiące. Najpoważniejsze starcia miały miejsce w okolicach Góry św. Anny na Opolszczyźnie. Według źródeł historycznych, w III Powstaniu wzięło udział około 50 tys. powstańców, spośród nich: poległo - 1218, odniosło rany - 794.

W wyniku tego zrywu Rada Ambasadorów zdecydowała o korzystniejszym dla Polski podziale Górnego Śląska. Z obszaru plebiscytowego, zamieszkanego przez ponad 2 mln ludzi, do Polski przyłączono 29 proc. terenu i 46 proc. ludności. W Polsce znalazły się m.in. Katowice, Świętochłowice, Królewska Huta (obecny Chorzów), Rybnik, Lubliniec, Tarnowskie Góry i Pszczyna. Podział był też korzystny dla Polski gospodarczo - na przyłączonym terenie znajdowały się 53 z 67 istniejących kopalni, 22 z 37 wielkich pieców oraz 9 z 14 stalowni.

Powrót na górę strony