Jak opowiadać o Powstaniach Śląskich
5 lipca 2016 roku w historycznej sali Sejmu Śląskiego w Katowicach z okazji 95. Rocznicy zakończenia III Powstania Śląskiego odbyła się obywatelska debata historyczna.
5 lipca 2016 roku w historycznej sali Sejmu Śląskiego w Katowicach z okazji 95. Rocznicy zakończenia III Powstania Śląskiego odbyła się obywatelska debata historyczna.
Na zaproszenie organizatorów w debacie wziął udział przedstawiciel Zarządu Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939 r. z/s w Katowicach Grzegorz Grześkowiak.
Uczestnicy debaty zastanawiali się wspólnie, co zrobić, by skomplikowaną i niełatwą historię powstań, jak i Górnego Śląska opowiedzieć tak, by zainteresować nią jak najszersze grono odbiorców.
„Za trzy lata czeka nas swoiste triduum – 100-lecia kolejnych trzech Powstań Śląskich. Musimy w ludziach wywołać emocje, ciekawość, które sprawią, że zaczną interesować się tymi wydarzeniami. Trzeba także nadać powstaniom właściwą rangę w historii naszego regionu, ale także w skali Polski, o co zresztą już zabiegamy” – powiedział Marszałek Województwa Śląskiego Wojciech Saługa otwierając debatę.
W dyskusji wzięli udział historyk prof. Ryszard Kaczmarek, donator Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach Jarosław Bełdowski, Radny Sejmiku Województwa Śląskiego Jerzy Gorzelik oraz konsultant RODN „WOM” w Katowicach Paweł Matyszkiewicz.
Uczestnicy dyskusji zwracali uwagę na zawiłość historii powstań, na to, że wymykają się one prostym podziałom. Jako przykład podano bitwę o Górę św. Anny, która pomimo klęski militarnej Wojsk Powstańczych przyniosła ostatecznie zwycięstwo polityczne stronie polskiej. Dyskutanci przekonywali także, że należy znaleźć nowy język opowiadania historii oraz formy odpowiadające współczesnemu odbiorcy.
Podczas debaty Grzegorz Grześkowiak poruszył temat martyrologii weteranów Powstań Śląskich jako ofiar Zbrodni Katyńskiej, których prochy spoczywają na Polskim Cmentarzu Wojennym w Miednoje, podkreślając w swej wypowiedzi ich służbę w okresie międzywojennym w Policji Województwa Śląskiego. Ponadto pokrótce omówił program edukacyjny, który jest realizowany przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie Rodzina Policyjna 1939r. od roku 2008 pn. „ODKRYWAMY HISTORIĘ: Ostaszków - Twer - Miednoje”, w którym jest również przedstawiany aspekt Powstań Śląskich i martyrologia weteranów, którzy jako śląscy policjanci dostali się do sowieckiej niewoli po 17 września 1939 roku.
Wypowiedź została bardzo dobrze przyjęta przez publiczność i nagrodzona dużymi brawami.
Podczas spotkania miały miejsce dwie premiery: multimedialnego reportażu Józefa Krzyka poświęconego Powstaniom Śląskim oraz kolejnego odcinka „Filmowej Encyklopedii Powstań Śląskich” w reż. Kamila Niesłonego i Macieja Marmoli. Projekt „Filmowa Encyklopedia Powstań Śląskich” realizowany jest dla Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach dzięki dofinansowaniu ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie, w ramach Programu „Patriotyzm Jutra”.
Organizatorami debaty byli: Marszałek Województwa Śląskiego Wojciech Saługa, Prezydent Miasta Świętochłowice Dawid Kostempski oraz Redaktor Naczelny „Gazety Wyborczej” Dariusz Kortka.
FOTO: T. Żak
