XXX lat Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939 r.
Cele i zadania realizowane przez Stowarzyszenie, od 30 lat, to przed wszystkim świadectwo losów grupy zawodowej, jaką była Policja II RP, szczególnie doświadczona podczas II wojny światowej.
Ogólnopolskie Stowarzyszenie Rodzina Policyjna 1939 r. zostało utworzone 5 listopada 1990 roku w Katowicach.
Inicjatorem utworzenia stowarzyszenia był Witold Banaś – pierwszy Prezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939 r., od 2005 roku stanowisko Prezesa piastowała Maria Nowak a od 2013 roku Prezesem Stowarzyszenia jest Teresa Bracka.
Za swą działalność społeczną Ogólnopolskie Stowarzyszenie Rodzina Policyjna 1939 r. w dniu 30 września 2007 roku, w trakcie Pielgrzymki Środowisk Policyjnych na Jasną Górę, otrzymało sztandar z rąk Sekretarza Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa Narodu Polskiego.
Ponadto stowarzyszenie zostało uhonorowane odznaczeniem cywilnym – Medalem „Pro Patria” oraz Złotą Odznaką Honorową Za Zasługi Dla Województwa Śląskiego.
Dzięki staraniom Rodziny Policyjnej 1939 r. utworzono Izbę Pamięci, która z czasem przeobraziła się w placówkę muzealną.
Ogólnopolskie Stowarzyszenie Rodzina Policyjna 1939 r. prowadzi projekt edukacyjny dla młodzieży szkolnej pt. Odkrywamy historię: Ostaszków – Twer – Miednoje oraz „Spotkania z Historią” i „Policjanci w służbie historii”.
Uczestnicy programów mogą poznać losy funkcjonariuszy Policji II RP w aspekcie Zbrodni Katyńskiej, udziału policjantów w II wojnie światowej oraz II konspiracji po 1945 roku w walce z „sowietyzacją” Polski, ponadto poznać losy rodzin policyjnych w okresie tzw. „Polski Ludowej”.
Jednym z priorytetowych przedsięwzięć Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Rodzina Policyjnej 1939 r. była budowa Grobu Policjanta Polskiego – Miejsca Pamięci Narodowej – znajdującego się na terenie Komendy Wojewódzkiej Policji w Katowicach.
W grobie tym złożono ekshumowane w 1991 roku z „dołu śmierci” w Miednoje prochy policjanta II RP, zamordowanego wiosną 1940 roku w Kalininie (obecnie Twer) przez funkcjonariuszy NKWD. Symboliczny pomnik jest jedyny w swoim rodzaju, gdyż nigdzie na świecie nie ma grobu nieznanego policjanta. Odsłonięcia i poświęcenia Grobu Policjanta Polskiego dokonano 17 września 1993 roku.
Kolejnym ważnym projektem przeprowadzonym przez stowarzyszenie była budowa Polskiego Cmentarza Wojennego w Miednoje, gdzie spoczywa ponad 6 tys. polskich jeńców wojennych z obozu w Ostaszkowie.
Cmentarz został zbudowany dzięki staraniom i wielkiemu zaangażowaniu Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939 r. oraz ówczesnego rządu RP. Poświęcenie i otwarcie tej wyjątkowej polskiej nekropolii wojennej nastąpiło 2 września 2000 roku.
Stowarzyszenie przyczyniło się również do powstania tablicy „Gloria Victis”, upamiętniającej męczeńską śmierć tysięcy policjantów II RP z rąk NKWD. Została ona odsłonięta we wrześniu 2002 roku – w miejscu szczególnym dla każdego katolika – w częstochowskim sanktuarium Maryjnym na Jasnej Górze.
W całokształt działalności stowarzyszenia wpisują się inicjatywy, które powstały dzięki stowarzyszeniu, jak i takie, gdzie stowarzyszenie miło swój współudział: obeliski, tablice pamiątkowe oraz nazwy ulic i placów, stanowiące „policyjne znaki pamięci”, oddające hołd funkcjonariuszom Policji II RP – ofiarom terroru sowieckich komunistów i niemieckich nazistów.
Działalność Rodziny Policyjnej 1939 r. nie ogranicza się tylko do województwa śląskiego. Obecnie Stowarzyszenie liczy ponad 2000 członków, skupionych w 13 oddziałach na terenie całego kraju. Wolontariusze stowarzyszenia prowadzą udane przedsięwzięcia z zakresu szerzenia wiedzy o historii Policji II RP i martyrologii jej funkcjonariuszy. Organizowane są sesje naukowe i wystawy historyczne.
Z inicjatywy Katowickiego Oddziału Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939 r. TVP Katowice zrealizowała film dokumentalny, poświęcony historii Policji Województwa Śląskiego II RP. Po raz pierwszy wyemitował go ogólnopolski kanał TVP 17 grudnia 2010 roku.
Należy wspomnieć, także o działalności Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939 r. na rynku wydawniczym. Wśród publikacji Stowarzyszenia znalazły się książki, albumy oraz periodyki dotyczące historii Policji II RP, jej funkcjonariuszy oraz ich losu jako Ofiar Mordu Katyńskiego.
Ogólnopolskie Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939 r. za 30 lat pracy społecznej na rzecz upamiętniania pamięci i historii Policji II RP oraz jej funkcjonariuszy jako ofiar terroru sowieckich komunistów i niemieckich nazistów podczas II wojny światowej, uhonorowane zostało:
- przez Szefa Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych - Medalem „Pro Patria”,
- przez Marszałka Województwa Śląskiego - Złotą „Odznaką Honorową za Zasługi dla Województwa Śląskiego”,
- przez Stowarzyszenie Generałów Policji RP - Medalem „Za Zasługi dla Bezpieczeństwa”.
Ponadto wielu członków i wolontariuszy, zostało wyróżnionych odznaczeniami państwowymi oraz resortowymi.