Znaczek plebiscytowy - „ŚLĄSK NASZ - TAK NAM DOPOMÓŻ BÓG! 1921"
3 marca 2021 roku w Centrum Edukacyjnym Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach im. Henryka Sławika - „Przystanek Historia”, odbyła się promocja znaczka upamiętniającego 100. rocznicę Plebiscytu na Górnym Śląsku 1921-2021.
Ten „patriotyczny znak pamięci” jest wynikiem współpracy naszego stowarzyszania, które w tym przedsięwzięciu reprezentował Grzegorz Grześkowiak - przedstawiciel Zarządu Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939 r. z/s w Katowicach a Oddziałowym Biurem Edukacji Narodowej IPN w Katowicach, reprezentowanym przez Aleksandrę Korol-Chudy.
Znaczek będzie można otrzymać w Centrum Edukacyjnym Instytutu Pamięci Narodowej im. Henryka Sławika - „Przystanek Historia” w Katowicach ul. Św. Jana 10 ( 3 piętro) w ramach akcji edukacyjnej ,w okresie od środy 3 marca do piątku 19 marca 2021 roku lub do wyczerpania nakładu.
Do każdej repliki dołączona jest metryczka z komentarzem historycznym.
TAK BYŁO …....
20 marca 1921 roku na obszarze Górnego Śląska odbył się plebiscyt, w którym mieszkańcy wypowiedzieli się czy chcą pozostawienia regionu w granicach Niemiec czy też powrotu do Polski. Głosowanie zarządzone zostało zgodnie z postanowieniem traktatu wersalskiego z 28 czerwca 1919 roku, kończącego I wojnę światową i ustalającego nowy „porządek” polityczny na terenie Europy. W plebiscycie wzięło udział ok. 1,2 mln osób - 97,5 % uprawnionych. 59,4 % opowiedziało się za przynależnością Górnego Śląska do Niemiec, a 40,3 % zagłosowało za Polską.
Głosy oddawano ze pomocą kart, przygotowanych przez Międzysojuszniczą Komisję Rządzącą i Plebiscytową dla Górnego Śląska, na których był umieszczony napis: Polska – Polen lub Deutschland – Niemcy.
Głosujący mieszkańcy, w lokalu wyborczym, otrzymywali obie karty oraz kopertę z pieczęcią. Za ważny głos uznawano wrzucenie do drewnianej urny wyborczej odpowiedniej karty, która miała być umieszczona w kopercie. Drugą należało zniszczyć.
Plebiscyt na Górnym Śląsku poprzedziła wielomiesięczna kampania propagandowa, prowadzona przez Polskę i Niemcy. Przez ten czas dążenia Ślązaków, pragnących powrotu ziemi śląskiej do Polski, popierali rodacy niemal z każdego zakątka Rzeczypospolitej, uzasadniając to zarówno braterstwem i solidarnością z rodakami, jak również względami politycznymi i ekonomicznymi, tak ważnymi dla odradzającej się po 123 latach zaborów Polski.
W miastach na terenie całego kraju zawiązywano komitety pomocy, organizowano wiece, przeprowadzono zbiórki pieniężne. Na początku 1921 roku w Warszawie został utworzony Komitet Wielkiego Tygodnia Górnośląskiego, którego celem było, cyt.: „zebranie niezbędnych funduszów dla agitacji i walki wyborczej”. Jedną z jego wielu inicjatyw było dobrowolne opodatkowanie się obywateli Rzeczypospolitej Polskiej przez zakup znaczka o charakterze patriotycznym z orłem stylizowanym na godle państwowym wz.1919 i napisem w okręgu: „Śląsk nasz – Tak nam dopomóż Bóg! – 1921”.
Znaczek był produkowany masowo i dystrybuowany przez kolejne tygodnie podczas różnych wydarzeń na terenie ówczesnej Polski. Wydawano również ulotkę wzywającą do jego zakupu a w ówczesnych gazetach pojawiały się propagandowe hasła oraz zachęta do udziału w organizowanych akcjach sprzedaży znaczka oraz doniesienia z przeprowadzonych zbiórek, np. do Krakowa Komitet dostarczył ponad 100 tys. znaczków, które przekazał przedstawicielom Towarzystwa Obrony Kresów Zachodnich.
Obecnie egzemplarze znaczka znajdują się w wielu zbiorach muzealnych w kraju i za granicą.
