Upamiętnienie śląskiego policjanta II RP, polskiego olimpijczyka
21 listopada 2024 roku w Katowicach na cmentarzu przy ul. Sienkiewicza odbyła się uroczystość upamiętniająca Śp. starszego przodownika Policji Województwa Śląskiego Teodora Zaczyka (1900-1990). W trakcie wydarzenia oznaczono grób policjanta - plakietą -Grób Powstańca Śląskiego - Tobie Polsko. Wydarzenie to wpisuje się w ustanowiony przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej - rok 2024 - Rokiem Polskich Olimpijczyków.
Współorganizatorem uroczystości był Zarząd Ogólnopolskiego Stowarzyszenia „Rodzina Policyjna 1939 r.” z siedzibą w Katowicach. Nasze stowarzyszenie reprezentowała delegacja Katowickiego Oddziału i zarządu na czele z Prezesem Grzegorzem Grześkowiakiem.
W uroczystości, która była zorganizowana przez Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach, Komendę Wojewódzką Policji w Katowicach oraz Szkołę Policji w Katowicach wzięli udział krewni Śp. st. przod. PWŚl. Teodora Zaczyka oraz przedstawiciele władz wojewódzkich i samorządowych województwa śląskiego, Miasta Katowice, Śląskiego Garnizonu Policji, ponadto delegacje organizacji kombatanckich i patriotycznych.
Oznakowania grobu Śp. st. przod. PWŚl. Teodora Zaczyka - plakietą - Grób Powstańca Śląskiego - Tobie Polsko, dokonał dr Andrzej Sznajder - Dyrektor Oddziału IPN w Katowicach.
Modlitwę w intencji Śp. st. przod. PWŚl. Teodora Zaczyka, poprowadzili ks. kan. dr hab. Andrzej Nowicki - Proboszcz Parafii Św. Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach oraz ks. prob. Adam Wycisk - Kapelan Komendy Wojewódzkiej Policji w Katowicach.
Po modlitwie, ks. prob. Adam Wycisk dokonał poświęcenia wyremontowanego grobu śląskiego policjanta.
Kompanię honorową wystawił Oddział Prewencji Policji w Katowicach, a kompanię asystującą Szkoła Policji w Katowicach.
Ponadto uroczystość uświetniły poczty sztandarowe Komendy Wojewódzkiej Policji w Katowicach oraz Szkoły Policji w Katowicach.
Lektorem uroczystości był podkom. Patryk Polok z Gabinetu Komendanta Wojewódzkiego Policji w Katowicach, który jednocześnie jest Sekretarzem Zarządu Ogólnopolskiego Stowarzyszenia „Rodzina Policyjna 1939 r.” z/s w Katowicach.
Grob Śp. st. przod. PWŚl. Teodora Zaczyka został wyremontowany ze środków budżetowych Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach.
Teodor Zaczyk
Starszy przodownik Policji Województwa Śląskiego
(1900-1990)
Urodził się 20 kwietnia 1900 roku w Kobyli powiecie raciborskim w rodzinie Antoniego i Anastazji z domu Mielimonka. Po ukończeniu szkoły przez pewien czas pomagał ojcu w gospodarstwie domowym i ciesielstwie, później pracował w fabryce Wilhelma Hegenscheidta w Raciborzu, w charakterze pracownika wykwalifikowanego. W lipcu 1918 roku został powołany do armii niemieckiej. W połowie lutego 1919 roku wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska pełniąc przez dwa lata funkcję komendanta w miejscowej placówce w gminie Kobyla. Brał czynny udział w III Powstaniu Śląskim jako dowódca plutonu 5 kompanii 2 baonu 4 Raciborskiego Pułku Piechoty.
Był funkcjonariuszem Polskiego Komisariatu Plebiscytowego na powiat raciborski: werbował członków do POW GŚl., szkolił z zakresu posługiwania się bronią, przechowywał i konserwował broń oraz amunicję przeznaczoną dla powierzonej mu jednostki bojowej. Podczas akcji plebiscytowej zabezpieczał polskie wiece, kolportował gazety, broszury i inne pisma polskie, rozwieszał odezwy oraz ulotki. W 1922 roku podjął pracę w kopalni „Anna” na terenie Pszowa.
Od 1 lutego 1924 roku do wybuchu II wojny światowej pełnił służbę jako funkcjonariusz Policji Województwa Śląskiego, najpierw w Miejskiej Komendzie PWŚl. w Królewskiej Hucie (dziś Chorzów), a następnie w Komendzie Rezerwy PWŚl. w Katowicach.
Uczestnik kampanii wrześniowej. Internowany na Węgrzech, do Polski wrócił w 1940 roku i osiadł w Lublinie, gdzie był zaprzężonym żołnierzem ZWZ-AK. Jako Ślązak wpisany został na listę narodowości niemieckiej IV kategorii, co umożliwiło mu pracę w charakterze urzędnika Starostwa Grodzkiego w Lublinie. Zrehabilitowany po wojnie przez Sąd oraz Komisję Weryfikacyjną przy Śląskiej Radzie Wojskowej.
Po zakończeniu wojny podjął pracę w Urzędzie Ziemskim Wydziale Rolnictwa w Katowicach. W 1946 roku współorganizował Centralny Zarząd Wytwórni Materiałów Budowlanych, obejmując stanowisko kierownika administracyjno-gospodarczego. W latach 1949-1952 pracował w charakterze nauczyciela w Technikum Wychowania Fizycznego w Katowicach.
Jako 30 latek zaczął uprawiać szermierkę pod okiem cenionego trenera Leona Kozy-Kozarskiego w katowickim Policyjnym Klubie Sportowym. Sukcesy przyszły bardzo szybko. Na mistrzostwach Polski w szpadzie zdobył - złoty medal (1938), srebrny (1934) i brązowy (1937) oraz w szabli – tytuł wicemistrzowski (1937). Reprezentował barwy narodowe (1934-1936) w trakcie mistrzostw Europy w Warszawie (1934), w międzypaństwowym meczu z Niemcami (1935) i Olimpiadzie w Berlinie (1936), podczas których (w obu broniach) odniósł swoje największe sukcesy sportowe.
Od 1946 roku był reprezentantem polskiego sportu szermierczego jako zawodnik, trener i wychowawca młodych kadr sportowych. Zdobył tytuł mistrza Polski w szabli (1946), wicemistrzowski w szabli i szpadzie (1946) oraz czterokrotnie tytuł drużynowego mistrza Polski (1947-1950). Powrócił też do kadry narodowej.
Był m.in. uczestnikiem pierwszej powojennej Olimpiady w Londynie (1948). Pracował jako trener szermierski w klubie sportowym Huta "Baildon" w Katowicach. Udzielał się w Polskim Związku Szermierczym oraz Związku Hodowców Zwierząt Futerkowych.
Przedwojenny działacz Związku Powstańców Śląskich Uchodźczego Powiatu Raciborskiego, w okresie powojennym członek Związku Weteranów Powstań Śląskich oraz Związku Bojowników o Wolność i Demokrację.
Zmarł 23 kwietnia 1990 roku, spoczywa w Katowicach na cmentarzu parafialnym przy ul. Sienkiewicza.
Odznaczony m.in.: Orderem Odrodzenia Polski kl. IV i V, Brązowym Krzyżem Zasługi RP, Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi klasy I, Śląskim Krzyżem Powstańczym, Medalem Zwycięstwa i Wolności, Gwiazdą Górnośląską oraz Odznaką Zasłużonego Działacza Kultury Fizycznej.
FOTO: IPN_Katowice